Ülkemiz ve dünyada sıcaklıklar her sene artıyor. Bu sene 2023’de yazın hava sıcaklıkları insanları hayatından bezdirdi. Meteoroloji Temmuz ayında başlayan aşırı hava sıcaklıklarının Ağustos’un 15’ine kadar devam edeceğini bildirdi.. Hava sıcaklığı 41-43 derece ise sokakta 50-55 derecenin üstüne çıkıyor.
Hava sıcaklıklarının artması yeryüzünde yaşayan canlıları ve doğayı tehdit ediyor. Sıcak havalarda yaşlı insanların direnci azalıyor. Yaz ve kış aylarında ölüm oranları yükseliyor. Orman yangınları daha çok oluyor. İnsanları aşırı sıcaklar etkiliyor. Dünyamız iklim değişiklileri nedeniyle sel baskınları, kuraklık, aşırı sıcaklar yaşıyor.
Böyle giderse dünya yaşanmaz hale gelecek. Yeryüzünde yaşayan insan ve canlılar aşırı sıcaklar ve doğal afetlerle yaşamayı öğrenecek. Aşırı sıcaklar canlıların yaşam kalitesini azaltıyor ve aşırı sıcaklar can alıyor.
“Bilim insanlarına göre şu anda dünyanın neredeyse var oluşundan beri en sıcak yaz ayını yaşıyoruz. Dayanılmaz sıcaklar sağlığımız için büyük tehdit Sağlık Bakanlığı da sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla vatandaşları sıcak havanın olumsuzluklarına karşı uyardı. Yapılan uyarıda “Aşırı sıcak havada mecbur kalmadıkça dışarı çıkmayın. Mecburen dışarı çıktığınız durumlarda gölge yerleri tercih edin ve dışarıda uzun süre kalmamaya dikkat edin.” denildi.
Dünyamızın doğal dengesini bozan kim? İnsanlar. Önce ozon tabakası delindi. Kutuplardaki buzullar eridi, deniz ve okyanusların suyu yükseldi. Ozon tabakası delinince güneş ışınları yeryüzüne daha çok gelmeye başladı. Hava sıcaklıklar arttı.
Aşırı sıcaklar bu sıcaklara Afrika ve çöl sıcakları diyorlar. Ben bu sene Temmuz ayındaki sıcaklara “cehennem sıcakları ”diyorum. Evlerin içi sıcak, dışarısı sıcak evlerde kliması ve vantilatörü olanlar serinlemeye çalışıyorlar ama nafile ne yapsanız sıcak havanın etkisinden kurtulamıyorsunuz. Bir süre sonra evde ve iş yerinde kullandığınız klima sizin sağlığınızı rahatsız edebilir.
Dünya sağlık örgütü Avrupa’da geçen yıl 15.000 kişinin sıcaklardan öldüğünü açıkladı. Bu sadece Avrupa’da sıcaklardan ölenlerin sayısı, dünyamızın diğer ülkelerinde ölenleri de eklediğimizde sayı yükseliyor. Bu senede aşırı sıcaklardan ölenlerin sayısı artıyor.
“Sıcak çarpmasının ardından vücut ısısının en hızlı şekilde düşürülmemesi bireyin beyninde veya diğer hayati organlarında şişmeye ve yüksek olasılıkla kalıcı hasara neden olabilir. Sıcak çarpmasına karşı yeterli tedavi hızla uygulanmazsa sıcak basması (hipertermi) ölümcül olabilir.”
Aşırı sıcaklar yeryüzündeki akarsu, göl, baraj gibi su kaynaklarının azalmasına neden olmaktadır. Sıcaklıklar nedeniyle büyük şehirlerde susuzlukla karşılaşabiliriz su kaynaklarının bir kısmı sıcaklığın etkisiyle buharlaşmaktadır. Aşırı sıcaklarda su tüketimi artıyor.
İstanbul büyük şehir belediyesine bağlı İSKİ şehir suyunun tasarruflu kullanılması için içme sularımızı tasarruflu kullanalım çağrısında bulundu ve kente yaşayanları su tasarrufu konusunda bilgilendirdi.
Evde, iş yerinde, köyde, bahçede her yerde sularımızı tasarruflu kullanalım. Sularımız boşuna akmasın. Unutmayalım su hayat demektir.
Aşırı sıcaklara karşı ne yapabiliriz? Sıcaklar insan ve canlıların hayatını olumsuz etkiliyor. Bütün dünya ve bilim insanları aşırı sıcaklara karşı çözüm yolları bulmalıyız.
Yazımızı şair Ahmet Demir’in 2018 yılında yazdığı “Çöl sıcakları” şiiriyle bitirelim.
ÇÖL SICAKLARI
Çöl sıcakları yakıyor milleti
Açıldı kapılar pencereler
Bir serinlik gelmiyor içeri
Esmiyor rüzgâr esmiyor
Ahmet Demir
